استفاده از صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، به آن‌دسته از سرمایه‌گذاری‌هایی گفته می‌شود که در آن تا تاریخ سررسید به سرمایه‌گذاران سود ثابت یا سود سهام پرداخت می‌شود. همچنین، سازوکار صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، طوری است که در تاریخ سررسید، اصل سرمایه به سرمایه‌گذار پرداخت می‌شود. این سرمایه‌گذاری، از جمله سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و مناسب برای سرمایه‌گذاران مبتدی است و روشی مناسب برای ورود به دنیای حرفه‌ای‌ها محسوب می‌شود. اوراق قرضه دولتی و اوراق مشارکت از جمله رایج‌ترین گزینه‌ها در صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت محسوب می‌شوند.
برخلاف بازار سهام که در آن ممکن است گاهی هیچ سودی به سرمایه‌گذار تعلق نگیرد، پرداخت‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، از قبل مشخص است و تا آخر همان‌طور باقی می‌ماند. درآمد ثابت، می‌تواند به‌عنوان یک جریان ثابت سودآوری با ریسک پایین محسوب شود که همیشه در دسترس سرمایه‌گذار است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این نوع از انواع سرمایه‌گذاری، با ما در این مطلب همراه شوید.
بررسی ساختار صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت
صندوق‌های با درآمد ثابت (Fixed income funds)، صندوق‌هایی هستند که روی سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه متمرکز هستند. اگر اوراق قرضه توسط دولت منتشر شود، به آن «اوراق قرضه دولتی» گفته می‌شود. این در حالی است که اگر این اوراق، توسط شرکت‌ها و بخش‌های خصوصی منتشر شوند، عنوان آن‌ها «اوراق مشارکت» می‌شود. سرمایه‌گذاری صندوق‌های با درآمد ثابت، کارآمدترین ابزار برای سرمایه‌گذارانی است که می‌خواهند آن پایشان را روی این پایشان بیندازند و با یک ریسک متوسط، در دوره یک الی 2 ساله به سود ثابت برسند.
ضمناً، این نوع سرمایه‌گذاری، برای سرمایه‌گذارانی که پرتفوی آن‌ها مملو از سهام مختلف است هم مفید محسوب می‌شود. صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، به کاهش ریسک پرتفوی منجر می‌شوند و می‌توان از آن‌ها به‌عنوان نقدینگی در شرایط خاص هم استفاده کرد. البته، نکات مهمی هم در این میان وجود دارند که نباید از آن‌ها غافل شد. قرار است که در این مطلب به 5 نکته مهم در مورد صندوق‌های با درآمد ثابت اشاره داشته باشیم.
نکته اول؛ آیا احتمال زیان در صندوق‌های سرمایه‌گذاری وجود دارد؟
شاید واژه «درآمد ثابت» در عنوان این نوع از سرمایه‌گذاری‌ها، باعث تصورات اشتباه در سرمایه‌گذاران شود. به همین دلیل، بهتر است که به این پرسش پاسخ دهیم که آیا در صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، احتمال ضرر وجود دارد؟ پاسخ، روشن و واضح است؛ بله، احتمال ضرر وجود دارد. ممکن است که بگویید، ما از سرمایه‌گذاری در صندوق با درآمد ثابت، سود مشخصی به‌دست می‌آوریم؛ مثلاً 3 درصد در سال و این سود هر 6 ماه یک‌بار پرداخت می‌شود. پس احتمال ضرر، چگونه ممکن است و چطور می‌توان جلوی درآمد یا سود ثابت را گرفت؟
دلیل زیان‌ده بودن این سرمایه‌گذاری، این است که اگر شما قبل از آن در اوراق قرضه سرمایه‌گذاری کنید، یعنی فرصت کسب درآمد را از راه‌هایی که سود بیشتری دارند، از دست می‌دهید. فرض کنید، صندوق مورد نظرتان در یک صندوق سرمایه‌گذاری بلندمدت که 3 درصد سود به‌مدت 5 سال پرداخت می‌کند، سرمایه‌گذاری کند. در این شرایط، سرمایه شما به‌مدت 5 سال در صندوقی قفل می‌شود که نرخ سود آن ثابت است. اگر در این 5 سال، صندوق دیگری پیدا شود که سود بیشتری بدهد، شما دچار ضرر می‌شوید. چراکه می‌توانستید، سرمایه خود را در این صندوق قرار دهید و درآمد ثابت بیشتری داشته باشید!
نکته دوم؛ بازدهی صندوق سرمایه‌گذاری از کجاست؟
صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، در محل‌های مختلفی همچون اوراق قرضه دولتی یا شرکت‌های خصوصی، دریافت کوپن و اوراق خزانه معنا پیدا می‌کنند. هر بار که سرمایه‌گذار در صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت شرکت می‌کند، بازدهی خود را در قالب سود مشخص و ثابت از بازارهای مختلف و درآمد حاصل از فروش محصولات آن‌ها به‌دست می‌آورد.
نکته سوم؛ رتبه اعتباری چیست و چقدر اهمیت دارد؟
رتبه اعتباری (credit rating)، ارزیابی اعتبار اوراق قرضه توسط موسسات یا مجموعه‌های اعتبارسنج است. این موسسات یا مجموعه‌ها معمولاً توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار تایید می‌شوند و ارزش پیدا می‌کنند. رتبه‌بندی اعتباری، ابزاری است که ریسک نکول اوراق قرضه را اندازه‌گیری می‌کند. بدیهی است که اگر رتبه اعتباری یک سرمایه‌گذار پایین باشد، بازده کمتری از اوراق قرضه مورد نظرش دریافت می‌کند.
نکته چهارم؛ معیار اصلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت چیست؟
شاخص اوراق قرضه، اصلی‌ترین معیار برای اندازه‌گیری تحرکات بازار اوراق شرکتی، اوراق خزانه و… است. این شاخص باعث می‌شود تا نرخ بازده صندوق مورد نظر با سایر دارایی‌ها مقایسه و به‌عنوان معیاری برای سنجش عملکرد اوراق قرضه استفاده شود.
همچنین می‌توان از شاخص اوراق قرضه دولتی، برای اندازه‌گیری نرخ سود بازار هم استفاده کرد. به‌عبارت ساده‌تر، اگر نرخ سود کاهش پیدا کند، قیمت اوراق قرضه بالا می‌رود و شاخص هم افزایش پیدا خواهد کرد. از طرف دیگر، اگر نرخ سود بازار بالا برود، قیمت اوراق قرضه پایین می‌آید و در نتیجه، شاخص کاهش پیدا خواهد کرد.
نکته نهایی؛ این سرمایه‌گذاری برای چه افرادی مناسب است؟
این سرمایه‌گذاری برای افرادی مناسب است که خواهان ریسک زیاد در فعالیت‌های مالی خود نیستند و انتظار بازدهی بالا را هم ندارند. اوراق قرضه‌ای که در هر کدام از صندوق‌های با درآمد ثابت، سرمایه‌گذاری می‌شوند، ریسک‌های متفاوتی دارند. همچنین، صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، برای افرادی مطلوب است که فرصت خرید اوراق قرضه دولتی و اوراق مشارکت را ندارند.
سخن پایانی
سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، یکی از انواع سرمایه‌گذاری‌های محتاطانه است. این سرمایه‌گذاری، معمولاً برای آن‌دسته از افرادی محبوب است که تمایلی به ریسک کردن ندارند و می‌خواهند در سایه یک درآمد ثابت به سود برسند. البته موانع و نکات مهمی هم در این میان وجود دارند که نباید از آن‌ها غافل شد.
ما در این مطلب از مجموعه بتا، سعی کردیم تا به 5 نکته مهم صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت اشاره داشته باشیم. شما می‌توانید با تکیه بر امکاناتی که در مجموعه سرمایه‌گذاری بتا فراهم شده‌اند، طعم یک سرمایه‌گذاری شیرین و سودآور را بچشید. نظر شما در رابطه با این سرمایه‌گذاری چیست؟ حتما آن را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
منابع:
https://www.blackrock.com/us/individual/education/fixed-income
https://www.scb.co.th/en/personal-banking/stories/5-things-to-know-before-investing-in-fixed-income-funds.html